QĐND - vào cuối tháng 2- 1992, gồm cuộc họp báo của Hội Tin học nước ta về Tuần lễ tin học tập lần sản phẩm ba, sẽ ra mắt vào mon 8 năm kia tại kho lưu trữ bảo tàng Hồ Chí Minh, Hà Nội...
Bạn đang xem: Ông trương máy tính cá nhân đầu tiên
QĐND - cuối tháng 2- 1992, gồm cuộc họp báo của Hội Tin học nước ta về Tuần lễ tin học lần trang bị ba, sẽ diễn ra vào tháng 8 năm đó tại kho lưu trữ bảo tàng Hồ Chí Minh, Hà Nội. Lần này còn có đoàn công nghệ Việt kiều Pháp về dự, kỹ sư Trương Trọng Thi- thành viên trong đoàn vừa được thế giới vinh danh là “cha đẻ” chiếc máy vi tính cá thể đầu tiên. Buổi họp báo xôn xao: Hóa ra người sáng tác của trong số những phát minh quan trọng đặc biệt nhất kỷ nguyên tin học tập lại là người việt Nam! Đến khi biết tin ông đang về nước, vẫn ở tại khách hàng sạn độc lập trên con đường Lý hay Kiệt, tôi liền tương tác và được ông hào hứng tiếp chuyện.
| Kỹ sư Trương Trọng Thi (1936-2005). |
Dáng cao, nhanh nhẹn, góc nhìn thân thiện qua cặp kính trắng, kỹ sư Trương Trọng Thi là người xởi lởi, dễ dàng gần cùng dẫu rời nước ta khi tuổi thiếu thốn niên, ông vẫn nói tiếng bà bầu đẻ khá sõi. Cuộc trao đổi ra mắt trong vòng hơn nửa giờ, những câu tôi hỏi đông đảo được ông vấn đáp cụ thể, số đông gì tương quan đến thành tựu của bản thân mình thì ông tỏ ra khách hàng quan, khiêm nhường…
Ông Thi đề cập là, hồi nhỏ tuổi học làm việc Chợ phệ (Sài Gòn), được giáo viên khen có năng khiếu toán, quý phái Pháp, ông lại thích hợp nghề năng lượng điện tử với thi vào trường vô tuyến điện (EFR). Có bằng kỹ sư điện tử, buổi đầu ông tạo nên công ty Schlumberger, chuyên trở lại thăm dò dầu khí. Ông được giới công nghệ chăm chú vì đã thành công trong nghiên cứu, kiến tạo máy Carbotrimètre, đo các chất phóng xạ đồng vị carbon 14, để xác minh niên đại địa chất. Năm 1965, ông được tài trợ qua Hoa Kỳ thực tập, đúng khi ở thung lũng Silicon đạt được không ít thành tựu khá nổi bật về nghành nghề vi năng lượng điện tử. Trở về Pháp, ông lập doanh nghiệp riêng, là R2E. Năm 1970, hãng điện tử Mỹ Intel thứ 1 chế được bộ vi cách xử lý (microprocesseur) 8008. Tự đây, ông nảy sinh ý tưởng thu nhỏ kích cỡ những thiết bị năng lượng điện tử, vẫn giữ cùng hiệu năng mà ngân sách chi tiêu lại hạ. Ngày đó, hãng máy tính xách tay IBM, Mỹ đã chế tạo nhiều dòng laptop mạnh, song kích thước đều cồng kềnh, còn máy tính Minscơ của Liên Xô (cũ) thì khủng như một tòa nhà.
Hai năm sau, Viện Khảo cứu nông nghiệp trồng trọt INRA đặt hàng một khối hệ thống tin học nhỏ gọn, dễ đi lại và không thật đắt tiền. Đã mang lại lúc ông bao gồm điều kiện triển khai mơ ước xưa nay của mình. Ông hợp tác và ký kết cùng kỹ sư Phrăng-xoa Gơ-nen (Francois Gernelle) thao tác trong tầng hầm của bạn trong 5 tháng liền, hàng ngày tới 18 tiếng, cuối cùng đầu năm 1973, chúng ta đã cho ra đời chiếc thiết bị có bộ nhớ lưu trữ 256 bytes (có thể mở rộng đến 1000 bytes), viết tên là Micral. Máy còn khá giản dị, giống một cái hộp, không tồn tại bàn phím và màn hình, thanh RAM chỉ 2Kb, thiết kế theo phương thức nhị phân. Năm đó, công ty R2E xuất xưởng 500 thứ Micral dùng cho những trạm thu nhập cá nhân lệ chi phí ở xa lộ. Đến 1975, hãng sản xuất MITS Electronics tung ra máy Altair và fan Mỹ hotline đó là thiết bị vi tính cá thể (PC) đầu tiên. Nhưng thời hạn này đã có một cuộc bầu chọn cùng với sự tham dự của những chuyên viên tin học gạo gốc trên thay giới, chiếc Micral R2E đã chinh phục được cả hầu như ông “trọng tài” khó chịu nhất với được thỏa thuận là thứ vi tính thứ nhất trên cố gắng giới. Mẫu Micral này hiện nay được trưng bày tại bảo tàng laptop nổi tiếng sinh hoạt Bốt-xtơn (Boston), Mỹ. Song, không nhiều lâu sau cuộc bình chọn trên, lại diễn ra tranh chấp bản quyền ngay trong tâm địa nước Pháp. Kỹ sư Phrăng-xoa Gơ-nen khiếu nại ra tòa rằng chủ yếu ông new là người sáng tác đích thực của sản phẩm Micral. Gơ-nen và ông Thi gặp mặt nhau năm 1968 trên Intertechnique, một công ty chuyên về áp dụng y học cùng hạt nhân. Và từ thời điểm ngày đó, kỹ sư Gơ-nen đã khuyến cáo một quy mô máy vi tính sơ khai, tuy nhiên nó không vận động được. Với năm 1972, ông ấy đang gia nhập công ty của Trương Trọng Thi. Không không đồng ý vai trò quan trọng đặc biệt của tín đồ kỹ sư giàu ý tưởng sáng tạo này, song đó đích thực là dự án công trình tập thể bên dưới sự chỉ huy về đầy đủ mặt của ông Trương trên cương vị giám đốc. Sau cuối sau 4 năm hầu tòa, fan kỹ sư ấy cũng rất được công nhấn là đồng tác giả của sản phẩm vi tính đầu tiên. Sau Huy chương quà của Bộ nước nhà giáo dục năm 1988, nhờ thành công đưa thiết bị vi tính vào học tập đường, tiếp nối kỹ sư Trương Trọng Thi sẽ được chính phủ Pháp khuyến mãi ngay huân chương Bắc Đẩu Bội Tinh do có những thành tựu bùng cháy rực rỡ về thiết bị vi tính.
| Chiếc máy Micrai đầu tiên được trưng bày trên Bảo tàng máy tính xách tay Boston, Mỹ. |
Dù rời quê nhà từ lúc còn rất trẻ, kỹ sư Trương Trọng Thi vẫn luôn hướng về mối cung cấp cội. Lúc đất nước chưa thống nhất, ông đang gửi khuyến mãi Ủy ban công nghệ kỹ thuật nước ta một bộ máy Micral, hi vọng có sự cộng tác giữa giới công nghệ trong nước cùng Việt kiều Pháp. Năm 1978, sẽ là người đứng đầu hãng R2E, ông về nước đề nghị khai thác một chương trình tiếp tế máy Micral ngay tại Hà Nội, cùng với việc giảng dạy nhân lực mà kinh phí chủ yếu hèn do doanh nghiệp ông đóng góp. Nếu dự án thành công thì việt nam sẽ có thể là nước đi tiên phong ở châu Á về cung cấp máy vi tính. Tiếc nuối thay, phần lớn thiện ý của ông bởi nhiều tại sao mà ko thành hiện thực. Với trong Tuần lễ tin học năm 1992, ông trình diễn những phương pháp đào tạo, phát triển dịch vụ, nhấn mạnh vấn đề tầm quan trọng của việc tuân hành các tiêu chuẩn chỉnh quốc tế cùng thị trường, nhằm giúp quốc gia bắt kịp cách tiến trẻ khỏe trong nghành mũi nhọn này của núm giới…
Nhiều năm tiếp theo cuộc chạm chán tại Hà Nội, nhất là lúc internet sẽ phát triển khỏe khoắn ở nước ta, tôi vẫn đang còn những thông tin qua lại với ông. Được biết, năm 1978, doanh nghiệp R2E của ông sáp nhập với hãng sản xuất Bull thành doanh nghiệp điện tử Bull-Micral. Tuy thế ông không còn vai trò lãnh đạo cao nhất ở công ty lớn ấy nữa, vị vậy các ý tưởng cải tiến và phát triển máy vi tính tiêu dùng do ông đề xuất đã không thành và khi hãng IBM cho ra đời thế đời máy vi tính mới, thì thành phầm của Bull-Micral bị kẻ địch bỏ xa. Thất vọng, ông tách bỏ công ty này thanh lịch làm thay vấn cho một hãng năng lượng điện tử, gửi sự phân tích từ hartware sang phần mềm, ở đầu cuối thì vào thời điểm năm 1999, ông cộng tác với Gin-lơ Mi-sen (Gilles Michel) thành lập và hoạt động hãng technology APCT, chuyên môn trong các chương trình bảo hiểm.
Xem thêm: Liên Hệ
Năm 2006, nhân đáng nhớ 70 năm thành lập và hoạt động trường EFR (sau thay đổi là EFREI), vị trí nhà sáng tạo từng học, “Vua phần mềm” Bill Gates tất cả lời ca ngợi: “Ông Trương Trọng Thi là trong số những người đã nhận thức được khả năng của máy vi tính, đã từng đi trước cả tôi và Paul Allen thời khắc khởi xướng thương hiệu Microsoft. Tôi từng thao tác làm việc với ông trong nhiều năm, ông luôn nuôi giữ óc sáng tạo và sẵn lòng đem công nghệ phục vụ đại chúng”.
Hiện tại, EFREI có gắn tấm biển lớn kỷ niệm người cựu sv ưu tú, đã làm cho rạng danh ngôi trường với sáng tạo máy vi tính cá nhân đầu tiên trên vậy giới. Cùng một mẫu mã máy Micral nữa vẫn được đặt ở Viện bảo tàng CNAM tại Pa-ri. PHẠM quang ĐẨU
Cáchđây khoảng tầm ba mươi năm, khi bé gáitôi còn ở trường trung học muốnhọc thực hiện máy vi tính(micro-ordinateur, microcomputer),chúng tôi không tồn tại máy ở nhà,phải chạy tìm khắp khu vực đểcho nó học. Ngày nay, con nó vẫn chưa vàotiểu học vẫn biết vận dụngcon con chuột để nghịch trên máy. Ngànhtin học tập tiến triển mau chóng đếnnỗi vào vào đầu thế kỷ nầy, ítai nhưng không có hay là không biết sửdụng sản phẩm tính. Cố mà mấy aibiết nó đã có ngườinào sáng chế và ở đâu,nhất là bao gồm một tín đồ Việtdính líu tới việc nghiệp nầy,có tín đồ tin thiết yếu ông ta đãchế biến chiếc máy đầu tiên!
Sự tích ban đầu từ bên Mỹkhi hãng sản xuất Intel thêm vào năm 1970 một bộvi xử lý microprocesseur,máy 8008. 2 năm sau, công ty Thực hiện
Khảo cứu vớt Điện tử R2E (Réalisationset Etudes Electroniques) thành lập và hoạt động ở vùng Paris(*), dựa lên đơn vị tí hon ấyđể sản xuất máy vi tính. Ngườisáng lập và làm cho giám đốccông ty nầy là ông người Phápgốc Việt Trương Trọng Thi tức André
Truong nhờ vào sự trợ giúp tài chánhcủa Yvon Plisson. Ông thao tác ngàyđêm trong một hầm bên với mộtnhóm những nhà điện tử họcdưới sự điều khiển của
François Gernelle. Chiếc máy đầu tiênmang thương hiệu Micral được đem cung cấp năm1973, giá bán 8500 francs, tương đươngvới 6500 euros. Tín đồ Mỹ chỉ biếtđến trang bị vi tính năm 1975 cùng phảiđợi qua năm 1981 bắt đầu thấy thương hiệu IBMcho thành lập và hoạt động chiếc lắp thêm PC (Personnal
Computer – thiết bị vi tính
Cá nhân), một tên rất thông dụngngày ni trong các loại những vật dụng này.
Trương Trọng Thi
Ông
Trương Trọng Thi sinh năm 1936 làm việc Chợ
Lớn trong một mái ấm gia đình giàu cóvà trí thức. Ông thân Trương
Trọng Thuần là bạn sinh viên
Việt Nam trước tiên tốt nghiệptrường cao đẳng Thương mãi
HEC. Năm 1950, cóquốc tịch Pháp, đàn ông trai theo gia đìnhqua định cư bên Pháp. Sau bậctrung học tập ở những trường Hoche(Versailles) với Michelet (Vanves), ông ghi tênhọc ở Trường Vô đường điện
EFRE làm việc Paris, nay đổi tên thành Trường
Vô tuyến đường điện với Tin học EFREI vàdời về Villejuif, miền nam Paris. Hiện tại naytrên tường đại sảnh ở trườngcó treo một cái bảng vinh danh ngườisinh viên cũ cùng phòng tiếp tânmang tên ông. Xuất sắc toán, ông lạilà tín đồ thích môn năng lượng điện tử.Tốt nghiệp kỹ sư, ông đượcnhận vào làm cho ở công ty Schlumberger,một hãng sản xuất thăm dò địa vật dụng lýdầu khí. Ở đây, thành tíchlỗi lạc của ông là sử dụngmáy thu buôn bán dẫn transistorchế tạo chiếc máy carbotrimètređầu tiên để xác địnhniên đại vật thể bởi cáchđo hàm luợng phóng xạ đồngvị carbon 14. Rời doanh nghiệp nầy, ông qualàm ở Intertechnique. Năm 1965, đượcgởi qua Hoa Kỳ, ông phát giác nhữngmạch sáp nhập circuitintégré cơ mà ôngthấy tức thì những ứng dụng vô cùngquan trọng. Ông bảo đã choángváng trước một xúc rượu cồn vănhóa. Thật fan Mỹ đang chếtạo ra micropocesseur rồithiết kế circuit intégrémà gồm mấy ai mặt ấy quan sát xangay đến việc khai triển chúng!Nhớ lại thuở đầu biết bao ngườiđã thấy quả apple rơi cơ mà chỉcó Newton nghĩ đến sức vạn vậthấp dẫn. Nhân tài khác biệt ởchỗ đó. Suy ra, trường đoản cú trước Newton đãtừng nghiền ngẫm về sức hấp dẫncũng như ông Thi từng nuôi trong đầuóc cách thức thu nhỏ tuổi công cụ.Những sáng chế tìm thấy mặt Mỹkhuyến khích ông vào ý tưởngthu gọn đều máy móc năng lượng điện tửtheo khẩu hiệu Small isbeautiful trướcnhững chiếc máy kềng càng loại
IBM hồi ấy. Chính ông đang làcha đẻ khái niệm thu gọn downsizingnghĩa là thu nhỏ dại thể tích, kíchthước, trọng lượng đồng thờigiảm bớt chi tiêu nhưng vẫn luôngiữ cùng hiệu năng. Về lại Pháp,ông hiệp tác với Paul Magneron với nhàtài bao gồm Yvon Plisson nhằm xây dựngxí nghiệp R2E. Không gật đầu đồng ý vềchiến lược, Paul Magneron sớm bỏ cuộc…
Đúngvào dịp đó, năm 1972, Viện Quốcgia Khảo cứu nông nghiệp & trồng trọt Pháp INRA đặthàng một khối hệ thống tin học nhỏ dễdàng di chuyển và không quáđắt tiền. Công ty triển khai thànhcông một máy nhỏ dại đúng theo ýmuốn của viện mà chỉ giá cómột nửa hệ thống cổ điển,khởi đầu một sự nghiệp đặcsắc độc nhất vô nhị của nắm kỷ: khai sinh kỷnguyên vi tin học tập micro-informatique.Với mộtmicroprocesseurmạnh gấp hai mà hãng Intel vừamới sáng tạo, họ chỉ cần nămtháng là sản xuất ra đượcchiếc máy vi tính với tên Micral N (Micralcó nghĩa là nhỏ trong tiếng lóng
Pháp), giá chỉ năm lần ít hơn chiếccổ điển PDP 8 4K của hãng sản xuất DEC, nghiệmthu và chuyển nhượng bàn giao cho INRA đầu năm mới 1973(thay vì thời điểm cuối năm 1972). Có nên chănghãnh diện lúc biết Microsoft chỉ ra rằng đờinăm 1975 với Apple thành lập và hoạt động năm 1976!Lẽ vớ nhiên cái máy đầutiên hơi giản dị, dần dần hoànhảo thêm bàn chữ, màn ảnh,…theo nhịp độ trí tuệ sáng tạo những thànhphần mới. Ngay trong thời gian 1973, trên đàsản xuất, công ty cho xuất xưởng500 máy Micral dùng trong những trạm thunhập lệ phí tổn ở xa lộ. Năm 1976hãng chào bán 1000 máy, 5000 thiết bị năm 1980và năm 1981 một vạn sản phẩm công nghệ sản xuấtđều được buôn bán hết, trởthành thông dụng trong phần đa cơ quan liêu hànhchánh. Fan ta kể chuyện hồi đócó phần lớn ngày người tiêu dùng đứngchực sẵn trước cửa hãng đểlấy máy thời gian vừa bắt đầu lắp xong.Đằng khác, lịch trình thu gọnđã được tiến hành ở
Công ty bảo hiểm Pháp SGGA và ở
Quỹ Hưu trí tp Orléans
IGIRS năm 1980. Thư viện nước nhà Bắc
Kinh có muốn áp dụng chương trìnhấy. Trước đó, năm 1978, vào kếhoạch trở nên tân tiến của tướng tá de
Gaulle, hi vọng khai triển được rộnglớn phát minh sáng tạo của mình, hãng sản xuất R2Echịu sáp nhập với hãng Bull thànhmột tập đoàn Bull-Micral. Tuy thế từnay, ông Thi cũng không còn còn trường đoản cú mìnhlèo lái tương lai. Sau khoản thời gian máy IBM-PCra đời năm 1981 mặt Mỹ, có tầmnhìn xa về chiến lược, ko nênđể địch thủ vượt trướcquá xa, ông đã mau lẹ yêucầu trụ sở R2E mặt ấy thực hiệnmột máy tương tự vớimáy IBM-PC, tuy nhiên ban lãnh đạo
Bull-Micral thiển cận lại thiếu hụt mứcquản lý, không chịu đựng nghe theo, cản trởmọi tiến hành. Thất vọng, ôngrời quăng quật Bull-Micral, qua làm nuốm vấn chohãng Normerel bởi vì Jean-René Tissot, một nhânviên cũ của R2E thành lập, sảnxuất và cung cấp máy mọi máytương đương IBM-PC đầu tiênở Pháp năm 1982 bên dưới tên OPLite.Rời phần cứng qua phần mềm, ôngthiết lập tuy vậy song cơ quan Ladernet, mang đến đăngký văn bằng bản quyền sáng chế CD-ROM tíchtrữ năng lượng điện tử phần đông văn kiện.Năm 1999, ông hợp tác với Gilles
Michel desgin hãng technology PC Tiêntiến APCT, siêng môn trong các chươngtrình bảo hiểm.
Trongrất lâu, ông được xem là chađẻ của dòng sản phẩm vi tính, tốt nhất làtrong báo chí truyền thông Việt Nam. Vô tư mànói, ông Thi không đạt đếnthành tích về sản phẩm vi tính mộtmình. Trong doanh nghiệp R2E, bạn cộng tácchính của ông là kỹ sư François
Gernelle.
François Gernelle
Sinh năm 1944, sau mấy năm học tập toánlý hóa làm việc Viện Đại học
Paris VI, giỏi nghiệp trường Đại học
Quốc gia Kỹ thuật cùng Nghề nghiệp(Conservatoire National des Arts et Métiers, viết tắtlà CNAM, một trường giành cho ngườiđã đi làm, học ban đêm vàcuối tuần) năm 1970, ông đậu tiếnsĩ toán học thực hành năm 1974,sau nầy còn học xẻ túc về quảnlý nhà máy sản xuất năm 1987. Từ 1968 đến1972, ông làm việc ở hãng
Intertechnique. Thiết yếu ở kia ông đãgặp ông Thi và nhảy qua cộng tácvới R2E từ bỏ 1972 mang lại 1983. Đầu óctràn trề ý kiến, kế hoạch, sau
R2E, ông thứu tự trổ tài ởcác hãng forum International, Tolerance Computer,Virtual Computer. Đi thuộc chiều hướngông Thi, lúc thấy khả năng củamicroprossesseur8008 Intel, ông nghĩ tức thì đến giải pháp thaythế tất cả những bộ phận giảimã cùng thi hành bằng một mạchđộc nhất, bề ngoài một máyvi tính hoàn toàn có thể không tất cả nhiềuhiệu lực mà lại rất thấp tiền đểai cũng mua được. Hồi ấy nhữngbộ nhớ máy tính đang còn bằngferrit, đắt tiền, tiêu thụ nhiềunăng lượng lại rất dễ dàng hư. Sángkiến của ông là dùng những bộnhớ bằng chất chào bán dẫn rứa thế.Đồng thời ông khảo cứu vớt kỹthuật để hạ bớt năng lượngtiêu dùng. Công tác làm việc thật đồsộ nhưng lại ông ko nản lòng. Ở
Intertechnique, ông không thành công xuất sắc thuyếtphục những nhà chỉ huy tiếnvào cuộc chế tạo máy vi tính.Bao nhiêu nghị lực ông đổ dồnvào R2E. Ông bảo dạo bước ấy ông vàcác các bạn ‘’làm vườn’’(jardiner) hàng ngày 18 tiếng và trong luônba tháng ko thấy tia nắng mặttrời! Ông cũng công nhận thànhcông là nhờ sự trợ giúp củanhững bạn cộng tác đắclực: phần nhiều kỹ sư điện tử
Alain Lacombe, Jean-Claude Beckman (thẻ điều hành),Bernard Francina (kỹ nghệ hóa), Jean Gouby (chuẩnbị và triển khai đóng gói).
Tuylà một sáng tạo lừng danh, Micralkhông tránh được những khókhăn lúc ban sơ vì khách hàngngười Pháp hồi đó mặc dầuthích hy vọng vẫn chỉ tin sinh hoạt nhữnghàng hoá trang thiết bị Mỹ. Ông Thibuộc buộc phải vác gậy hành hươnglên lối đi quảng cáo, đặcbiệt tại Hội nghị nước nhà Máytính NCC sinh sống Chicago: kết quả vôcùng khả quan, tán dương nhiềumà bài xích báo khen tụng cũng khôngít. Chính trong những tờ báonầy đã sử dụng tên microcomputerdẫnđường cho danh từ mớimicroordinateurmà lúc thuở đầu ngay cả sở Vănbằng sinh sống Paris cũng khước từ vì chưahề thấy !Hếtsức hoan nghênh là tạp chí
Electronics, tờ được xem đứng đắnnhất về chuyên môn điện tử.Nhờ vậy, thị trường bắt đầumở rộng đến Micral. Từ phía trên R2E khôngngừng hoàn hảo và tuyệt vời nhất máy vi tính song songvới cuộc phạt triển công nghệ bộnhớ, luôn với tiền vàng củahãng, trừ Micral M với sự ủng bộcủa tổ chức triển khai Tăng gia quý hiếm Khảocứu ANVAR, một đội nhóm chức thảng hoặc cóhồi đó thấy rõ tầm quan liêu trọngcủa vật dụng vi tính. R2E lần lượtsản xuất khoảng tầm hai chục những máy,từ các Micral G, Micral S, Micral CZ, Micral S, Micral
M, MC, một loạt viết số 8030, 8031,8050, 8060, 8070, rồi một loạt vật dụng "cánhân" 8020, 8021, 8022G dành cho bộ Quốcgia Giáo dục, các máy 16 bits trêncăn phiên bản 8088, 8066, 8086, … thấy như mứcsáng loài kiến không khi nào vơi. Mộtđiểm đáng ghi nhớ là năm1981, R2E vẫn chế ra cái máy vi tínhcầm tay trước tiên mang thương hiệu Portal chohãng kế toán CCMC. Tuy nhiên, cai quản lýkhông theo kịp sản xuất, đến mộtlúc R2E buộc phải hướng về các ngânhàng vay mượn nhưng đến lượtcác đơn vị băng cũng chưa tin tưởngvào thiết bị vi tính. Không có con đườngthoát làm sao khác, ông Thi bắt buộcphải thảo luận với hãng Mỹ
Honeywell vừa mới nhập cùng với Bull thành
Honeywell-Bull, trường đoản cú đó chiếm phần 60% ngânsách R2E.
Micraltiếp tục thừa hưởng ứng,chiếm thị phần của Bull với máy
Mini 6 hay IBM 36. Giọt nước làm cho trànlyđầy : vào một cuộc tranh giànhbán 300 máy đến Cơ quan tín dụng Nôngnghiệp ngơi nghỉ Angers, R2E chiến hạ Bull! Bắtđầu tự đây, Micral đượcbán qua nhãn hiệu Bull Micral. Năm 1981,chiếc IBM-PC thành lập bên Mỹ vớinhững nguyên tắc xác định, biếnmicroordinateurthành một trang bị cá nhân. Ông Thithấy ngay yêu cầu phải sản xuất mộtmáy tương tự, năm 1982 thành lập
R2E America với yêu cầu trụ sở ấythực hiện tại để chào bán bên ấy.Như rất có thể đoán biết trước,Bull có đường lối của họ,bất tất yêu cầu là chiến lượccủa R2E, cùng năm ấy ông Thi từchức. Ông đứng ra thành lập côngty TTT với Laserbet, ghi văn bằng sáng chếlưu trữ năng lượng điện tử tài liệuđược ứng dụng ở Thư viện
Trung Quốc. Đến năm 1984, những nhàlãnh đạo Bull new biết lầm đườngvà cho chế tạo BM-30. Sau nầy Bull cậyhãng Multitech bên Đài Loan sản xuấtmáy Micral BM-600, bên cạnh đó giới hạncuôc chế tạo của R2E. Đến lượt
François Gernelle rời bỏ Bull năm 1983 đểđứng ra thuộc Georges Pozza, cựu giámdốc yêu thương mãi Bull Micral, xây dựng
Forum International. Mất dần đông đảo chuyên giatài giỏi, Bull xuống dốc cho đến1995 thì toàn thể vận động của
Bull lâm vào tay thương hiệu NEC Packard-Bell. Cùngnăm ấy, hợp tác và ký kết với Gilles Michel và
Eric Truong bé ông, ông thành lập côngty APCT chuyên môn về các phần mềmbảo mật. Còn François Gernelle, mặcdầu cầm cố trong tay toàn bộ văn bằngsáng chế, ông chỉ là 1 trong ngườilàm công buộc phải mọi chi phí hoa lợiđều thuộc về quyền sở hữucủa R2E là hãng đang đăng kývăn bằng. Thiệt ra, năm 1975 ông François
Gernelle cũng lãnh được 550 000 F nhờbán một số bạn dạng quyền mặt Mỹ.Khi R2E nhập với Bull, tiền hoa lợi khôngđược khai thác, chỉ sử dụng đểđổi cùng với IBM một văn bởi máyvi tính RS 6000. Sau cuối hai kỹ sưsáng chế lỗi lạc không hưởngđược bao lăm lợi lộc so vớimột Bill Gates sau nầy. Sau Huy chương vàngcủa bộ non sông Giáo dục Phápnăm 1988 nhờ thành công xuất sắc ứng dụngmáy vi tính vào giáo dục đào tạo họcđuờng, Trương Trọng Thi đượcchính lấp Pháp bộ quà tặng kèm theo thưởng
Légion d’honneur (Bắc đẩu bộitinh) năm 1999. Bên phần François Gernellethì không đồng ý vai trò của ông
Thi và đưa solo kiện. Năm 1998,sau bốn năm điều tra, thủ tục, tòathượng thẩm Paris kết luận François
Gernelle chủ yếu là phụ thân đẻ mẫu máy
Micral (**). Thiệt ra, đề bắt đầuchế tạo cái máy năm 1972, ôngquản trị công ty R2E Paul Magneron đãcùng kỹ sư François Gernelle cam kết kếtvới viện INRA. Trương Trọng Thi chỉtrở thành chủ tịch R2E lúc Paul
Magneron từ bỏ chức và cái Micral bàngiao năm 1973. Vào cuộc đối đầu nầy, thậtra còn một chíếc trang bị INPact củacông ty Altair mặt Hoa Kỳ, nghe nói khônghay biết gì về dòng Micral…. Đángbuồn trong sự tích nầy là nhì ngườibạn bè bạn đồng tâm, ngườilàm giám đốc, kẻ là kỹsư, một thuở đã bắt tay cùngnhau sáng tác cái máy vi tính đầutiên trên nuốm giới, ví chi cùngnhau được vinh danh là hai công ty tríthức đại tài, hai công ty doanh nghiệpthành đạt, nhiều năm tiếp theo nầy khôngcòn thân thiết với nhau nữa. François
Gernelle có lời phân tích và lý giải trong mộtcuộc chất vấn năm 1999: chỉ vìmột ngày năm 1975, cửa hàng chúng tôi lỡhội thành lập một start-uphoành tráng!
máy Micraltrưng bày làm việc viện kho lưu trữ bảo tàng CNAMParis
Tuyrời nước từ bỏ thuở thiếu niên,không nói được thành thạotiếng Việt, ông Thi luôn luôn còn hướngmắt về quê huơng. Trong đội côngtác, những lần có dịp, ông luôngiao nhiệm vụ và quyền quyết địnhcho nhân viên người Việt. Chẳnghạn ông mời ông Phạm Tùng Cương,xuất thân từ trường sóng ngắn Cao đẳng
Thương Mãi HEC, cầm đầu dựán SGGA và kế tiếp dự án Thưviện đất nước Bắc Kinh. Năm 1978, ông đã gởi về khuyến mãi ngay Uỷ ban khoa học và Kỹ thuật nước ta một chiếc máy Micral. Sau đó, cũng năm ấy, sinh sống chức giám đốchãng R2E, chính phiên bản thân ông vềnước đề nghị khai quật mộtchương trình sản xuất Micral tức thì tại
Hà Nội, huấn luyện và giảng dạy chuyên viên,lắp ráp những máy với cùng 1 sốđầu tứ tối thiểu trường đoản cú phía nhànước. Tiếc thay, như đã thấyvới biết bao dự án hồi đóvà cả chục năm sau, việt nam chưasẵn sàng chào đón những đềnghị vô tư của không ít đứa consống tha mùi hương nhưng luôn gởi lòngvề xứ sở. Như ông cương cứng đãcó viết, ta thử tưởng tượng,nếu dự án công trình nầy được thựchiện thì ngày này Việt nam đãlà đón đầu trong lãnh vực vi tínhÁ châu! mặc dù không nảnlòng, ông Thi còn về lại nhiềulần thuyết trình, làm rứa vấn vàchia sẻ kinh nghiệm tay nghề với những nhà tinhọc nước nhà, đặc biệt quan trọng thamdự Tuần lễ Tin học việt nam ở
Giảng Võ năm 1992. Ông trình bàynhững phương bí quyết đào tạo,phát triển dịch vụ, nhận mạnhtầm đặc trưng của các tiêu chuẩnquôc tế về thị trường, luônnhắm phương châm bắt kịp chuyến tàukỹ thuật vẫn tiến lanh. Ông khôngquên vướng lại một phiên bản phúctrình đến Uỷ ban Khoa học, nghệ thuật và
Môi trường.
Lúcsinh thời là 1 trong người dễ mến,rộng lượng, thành thật, từ nhiên,ông Trương Trọng Thi tắt hơi ngày29.03.2005 nghỉ ngơi Paris (nhiều báo chuyển tinnhững ngày 01 hay 02. 04. 2005), thọ 69 tuổi,sau 2 năm rưỡi trang bị lộn cùng với Tửthần. Nguyên là một đêm tháng09.2002, sau một cuộc phẫu thuật giảndị, vì chưng một nhầm lẫn vận dụngy học, ông bị tê liệt tứ chi.Không dè trước, tai nạn đáng tiếc đãxô bửa đời ông, tự đólật đảo luôn luôn cả đời sốngbà Thi và mái ấm gia đình ông. Nhânđây mái ấm gia đình khám phá ra thếgiới những người tàn tật, mốiquan hệ trở ngại với y giới, cuộcđương đầu với hành chínhlề mề, chịu đựng sự cưỡngbức kinh tế… Trước tính yêuđời của ông Thi, nấc say đắmcông nghệ của ông, nỗi nhức buồnhai năm rưỡi nằm cơ sở y tế củaông đã xúc tiến gia đìnhông thành lập và hoạt động Fondation André Truong trongmục đích xây dựng rất nhiều tưthất nhất thời thời cho tất cả những người bịtê liệt tứ chi, hầu mong gây nên mộtmôi trường sống thân thời bệnhviện và khi về nhà, nói mộtcách khác để giúp đỡ nhữngngười vào cuộc. Eric Truong, người concùng tuổi với chiếc máy Micral đầutiên, sau nầy cùng cha mởvăn phòng Foursome search kiếm tài chánhđầu tư, kêu gọi đóng gópđể tiến hành mục tiêu. Tổchức nầy chắc hẳn rằng sẽ ghi ơn ông
Thi lại mang đến hậu vậy tuy ông đã cótên tuổi trong lịch sử dân tộc máy vi tínhtrên trả cầu. Kỹ sư địa vậtlý Vũ Ngọc Tiến còn đề nghị
Nhà nước Việt Namtruy khuyến mãi ôngmột phần thưởng cao quý, đồngthời dựng tượng ông làm việc Viện
Toán tp. Hà nội để vong linh ôngnơi khu đất khách thêm phần mátmẻ. Một Médaille Fields Ngô Bảo Châungày ni được rộng thoải mái vinh danh,lẽ như thế nào một nhà sáng chế cỡ
Trương Trọng Thi không được đềcao? Năm 2006, nhân lễ đáng nhớ 70năm ra đời trường EFREI, ông Bernard Vergnes, cựu người có quyền lực cao hãng
Microsoft, đã đọc lời mệnh danh của
Bill Gates: "Ông Trương Trọng Thi làmột trong những người đang nhậnthức khả năng của dòng sản phẩm vi tính.Ông sẽ hướng công tác làm việc củamình trong chiều nầy trước cả lúctôi với Paul Allen khởi xướng Microsoft…Tôi đã vui thích thao tác vớiông trong vô số nhiều thập niên: ôngluôn nuôi giữ lại óc sáng kiến vàluôn sẵn lòng đem công nghệ phụcvụ đại chúng". Loại máy
Micral N đầu tiên hiện đượctrưng bày trong viện bảo tàng máyvi tính Boston mặt Mỹ, nghỉ ngơi đại hộivi tính Comdex tại Las Vegas năm 1977 nhân kỷniệm 25 năm microprocesseur,cònở Paris cũng đều có một mẫu mã ở việnbảo tàng trường Đại học Quốcgia kỹ thuật và nghề nghiệp và công việc CNAM làmhân hoan những người dân khách đất
Việt.
Xôthành đợt nghỉ lễ Phục sinh 2013
Võ quang đãng Yến
Bảng vinh danhtrên tường đại sảnh trường
EFREI
Đọcthêm
-François Gernelle, Lanaissance du premier micro-ordinateur: le Micral N,Histoirede l’infomation: actes 1. Colloque sur l’Histoirede l’informatique,Paris 1990
-Abdi Niddam, François
Gernelle, 54 ans, est le père du premier micro-ordinateur, misau point en France en 1973 ‘’J’aurais pu être
-Trương Anh Tú, Trương
Trọng Thi,- Chađẻ của dòng sản phẩm vi-tính,Họ
Trương Việt-Nam,18.08.2001
-Helen Lilen, L’inventiondu micro-ordinateur: R2E, André Truong et François
Gernelle,Lasaga du micro-ordinateur,Vuibert tháng ba 2003 Paris
-Phạm Tùng Cương, Mộtnhân thứ phi thường,(Đỗ Kh. Dịch) talawas.org 17.05.2005
-Luc Fayard, La mort d’André Truong trong Thi, père du conceptdu 1ermicro-ordinateur au monde, Info.Tek.Art.,30.04.2005
-Vũ Ngọc Tiến, Nhànước nước ta hãy có tác dụng một nghĩacử giỏi đẹp cùng với ông Trương
Trọng Thi,talawas.org 09.07.2008
-Eric Truong, Pourquoiune Fondation? fondationandretruong.org
-Wikipedia,Discussion:Truong vào Thi,cậpnhật lần cuối 20.09.2012
(*)Tất cảcác báo chí truyền thông tôi được đọcđều theo dựa lên các bài báocủa François Gernelle, chép nhau ghi tênthị trấn Châtenay-Malabry, miền nam Paris,nhưng không ghi rõ thương hiệu đườngvà số nhà. Tôi tất cả lại hỏitòa thị chính, sở cảnh sát,điều tra qua phần đông vị bô lão cổlai hi ở chính giữa thị trấn, chẳng aibiết ông. Đừng kể tới mộtbản đáng nhớ trước ngôi nhà! ban giám hiệu trường EFREI chỉ biếtcó một showroom cũ 23, rue de la
Barre, Enghien-les-Bains, miền bắc bộ Paris. Eric Truong,con ông Trương Trọng Thi, cùng tuổivới cái Micral, qua thư từ, mang lại biếtcó nghe bà mẹ kể đến mộtcái hầm chứa đầy đủ cấu kiện,nhưng không nhớ ngơi nghỉ địa chỉnào.Nhàbáo Michel Chevalet tất cả quay một phim mang đến đài
TF1 nhưng vị không ghi vào sổ nêncũng quên địa chỉ. Ông đến biếtcó tiến hành một cuốn phim vidéovề lịch sử dân tộc máy vi tính, vào ấycó khía cạnh André Truong, quay ở Computer Museum
Boston và ở hãng intel Palo Alto.
Cậpnhật ngày 15.4.2013. Rút cuộc,sau nhiều tháng điều tra, tôi biết đượcđịa chỉ cái hầm Châtenay-Malabrytọa lạcở số 175, avenue de la Division Leclerc, tuy vậy sau40 năm căn nhà ấy nay không hề nữa!
(**)Ở Viện nước nhà Sở hữu Tài sản
Kỹ nghệ của Pháp (INPI) tất cả hai vănbằng sáng chếđăng cam kết số 73.03552 và 73.03553 ngày01.02.1973, một chiếc về ‘’Canal pourl’échange d’information entre un ordinateur et desorganes périphériques rapides’’, mộtcái về ‘’Ordinateur, en particulier pour desapplications en temps réel’’, cung cấp cho côngty Réalisations et Etudes Electroniques R2E, cư trúở Pháp, cả hai những là phátminh của François Gernelle
